Przenikające cząsteczki
Kaliksareny to substancje organiczne tworzące w stanie stałym zwarte, nieporowate struktury. Ich cząsteczki mają kształt kielicha (stąd ich nazwa, od greckiego kalyx - kielich), w którego wnętrzu mogą zmieścić się małe związki, takie jak toluen. W ostatnim numerze pisma "Science" opisano doświadczenia wykonane przez naukowców z University of Missouri - Columbia (USA). Najpierw udało im się uzyskać czyste kryształy kaliksarenu. Następnie kryształy zanurzono w rozworze bromku winylu, substancji, w której kaliksaren nie rozpuszcza się. Po 15 minutach przebywania w roztworze kryształy poddano ponownej analizie. Jak się okazało kryształy kaliksarenu stworzyły kompleksy z bromkiem winylu w proporcji 1:1. W opisanym doświadczeniu nie byłoby nic dziwnego, gdyby nie specyficzna struktura substancji w nim użytych. Wyniki wykazują, że w trakcie zanurzenia kaliksarenu w roztworze doszło do dyfuzji dużych cząsteczek bromku winylu pomiędzy gęsto upakowane kryształy, bez zmiany ich struktury. Zjawisko tego typu dyfuzji jest doskonale znane, jednak dla substancji porowatych, takich jak białka. Ich kryształy zawierają duże kanały wypełnione wodą, w które swobodnie dyfundują inne cząsteczki, na przykład jony metali ciężkich. Opisane zjawisko można porównać do przenikania przez ściany. Badacze nie rozumieją jego mechanizmu. Twierdzą jednak, dość enigmatycznie, że doszło zapewne do wysoko zsynchronizowanego procesu, w którym sąsiadujące cząsteczki kaliksarenu współdziałając ze sobą umożliwiły nie tylko "wśliźnięcie się gościa przez bramę", ale także utrzymanie niezmienionej struktury.
Przejdź do strony głównej.